Obszar powiatu jasielskiego należy do najatrakcyjniejszych miejsc turystycznych w Beskidzie Niskim, głównie dzięki walorom turystyczno – krajobrazowym południowych części powiatu oraz położenia przygranicznego. Wielowiekowe przenikanie zwyczajów, kultur, narodów i ich języków ukształtowało specyficzny klimat regionu.
Na terenie powiatu znajduje się Magurski Park Narodowy, stanowiący ścisły system ochrony przyrody.
Powiat jasielski to także obszar, na którym znajduje się wiele zabytków kultury i religii, które zrosły się z krajobrazem miejscowych wsi, lasów i gór.
Teren powiatu jest doskonałym miejscem wędrówek pieszych i rowerowych, zaś lokalne władze samorządowe czynią od lat starania, aby sprostać wymaganiom turystów. Stąd też wdrożono do realizacji projekt wyznaczenia ścieżek rowerowych biegnących przez najciekawsze miejsca regionu. W toku jego realizacji oznakowano 4 ścieżki rowerowe na obszarze gminy Dębowiec, Krempna, Nowy Żmigród, Osiek Jasielski.
Pamiętając o tym, iż rower stanowi niezależny środek lokomocji pozwalający dotrzeć do wielu niedostępnych samochodem miejsc poprowadzono ścieżki przez rzadko odwiedzane, aczkolwiek niezwykłe miejsca.
TRASA ROWEROWA 1 – szlak czerwony
Jasło – Dębowiec – Wola Dębowiecka – Załęże – Osiek Jasielski – Nowy Żmigród – Brzezowa – wzgórze „Walik” – Jaworze – Desznica – Świątkowa Wielka – Świątkowa Mała – Rozstajne – Grab – Ożenna – Granica Państwa
DŁUGOŚĆ TRASY: 52 km
Drogi asfaltowe: 43,1 km (82,9 %)
Drogi szutrowe: odcinek Desznica – Świątkowa Wielka — 5,9 km (11,3 %)
Drogi polne: odcinek Brzezowa – wzgórze „Walik” – Jaworze — 3 km (5,8 %)
OPIS TRASY
Ścieżka rowerowa przebiega przez cztery gminy powiatu, wiodąc przez atrakcyjne miejsca regionu. Trasa nie wymaga zaawansowanych umiejętności i świetnej formy od rowerzystów. Do trudniejszych fragmentów należy odcinek podjazdowy: Brzezowa – Walik, Jaworze – Walik, Desznica na przełęcz pod Kolaninem. Warto podjechać na szczyt wzgórza „Walik”, z którego roztacza się widok na Pogórze Ciężkowickie.
WARTO WIEDZIEĆ
Sanktuarium Matki Bożej Saletyńskiej w Dębowcu – regionalne miejsce kultu maryjnego, odwiedzana rocznie przez ok. 700 grup zorganizowanych oraz rzesze indywidualnych pątników. Utworzone w XX w. jako miejsce szerzenia kultu i głoszenia Orędzia Matki Bożej z La Salette z 19 września 1846r. Sanktuarium stanowi regionalny ośrodek religii i kultury chrześcijańskiej. Zapewnia pielgrzymom wsparcie duchowe, poczucie integracji społecznej oraz szansę ewangelizacji.
WARTO ZOBACZYĆ
-
Jasło – Kościół Farny, Klasztor i kościół OO. Franciszkanów, Kościół św. Stanisława, Stary Cmentarz, neogotycki dworek Sroczyńskich przy szpitalu, muzeum jasielskie
-
Dębowiec – Sanktuarium Matki Bożej Saletyńskiej, kościół p.w. św. Bartłomieja Apostoła z 1848 roku, zabytkowa zabudowa drewniana w Dębowcu
-
Załęże – zabytkowy drewniany kościół p.w. św. Jana Chrzciciela z 1760 roku, we wnętrzu którego znajduje się ołtarz główny z malowanym na desce obrazem MB z Dzieciątkiem z końca XV wieku, drewniany krucyfiks z XVI w. oraz polichromie z XVIII i XIX wieku
-
Osiek Jasielski – drewniany kościół, piwnice kazimierzowskiego zameczku
-
Nowy Żmigród – kościół z XVI w., rynek z XVII i XIX w., cmentarz ze starymi kamiennymi nagrobkami, kaplica cmentarna z XVIII w., pomnik poświęcony konfederatom barskim, w odległości ok. 250m od cmentarza parafialnego znajduje się cmentarz żydowski (kirkut)
-
Skalnik – Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej Królowej Gór
-
Walik – grodzisko obronne z VIII w.
-
Desznica – cerkiew murowana (obecnie kościół rzymskokatolicki) p.w. św. Dymitra z 1790 roku, cmentarz parafialny z ciekawymi kamiennymi nagrobkami
-
Świątkowa Wielka – Cerkiew greckokatolicka p.w. Św. Michała Archanioła w z 1757r., stary cmentarz łemkowski, przydrożne krzyże i kapliczki
-
Świątkowa Mała – Drewniana cerkiew w stylu zachodnio łemkowskim w z przełomu XIX i XX w., cmentarz łemkowski
-
Rozstajne – teren MPN, kompleks nieleśny, bacówka gdzie można kupić oscypki, napić się żętycy, niedaleko bacy znajdują się retorty do wypalania węgla drzewnego
-
Grab – cmentarz z ciekawymi kamiennymi nagrobkami, dwa cmentarze wojenne, chałupy łemkowskie
-
Ożenna – trzy cmentarze z I wojny światowej, cmentarz łemkowski z kamiennymi nagrobkami, kamienna rzeźba Św. Rodziny
TRASA ROWEROWA 2 – szlak niebieski
Dębowiec – Folusz
DŁUGOŚĆ TRASY: 9,5 km
Drogi asfaltowe: 9,5 km (100%)
OPIS TRASY
Trasa prowadzi wzdłuż drogi powiatowej o asfaltowej nawierzchni. Docelowym punktem jest miejscowość turystyczna Folusz, szczycąca się „Diablim Kamieniem”. Po drodze można podziwiać ładne widoki na pasmo Magury Wątkowskiej, pasmo Łysej Góry i Polany oraz Cergową Na tą trasę wybierać się mogą nawet mało zaawansowani rowerzyści, z uwagi na brak stromych podjazdów i wzniesień.
WARTO WIEDZIEĆ
Diabli Kamień – jest to niezwykła osobliwość przyrodnicza koło Folusza. Nazwa skały związana jest z krążąca od lat legendą mówiącą o diablich próbach zniszczenia budowy kościoła w Cieklinie. W tym celu niosły ogromne bloki skalne, ale w momencie gdy znajdowały się nad Foluszem – zapiał kur, musiały więc porzucić kamienie i wracać do piekła. Podobno kamienie te rosły do czasu, gdy Matka Boża, chodząc po świecie, zahaczyła o nie nogą.
Diabli Kamień stanowi obiekt unikatowy w Karpatach fliszowych ze względu na interesujące formy: kociołki wietrzne w kształcie miskowatych zagłębień położone na spłaszczeniach szczytowych skałek.
WARTO ZOBACZYĆ
-
Dębowiec – Sanktuarium Matki Bożej Saletyńskiej, kościół p.w. św. Bartłomieja Apostoła z 1848 roku, zabytkowa zabudowa drewniana w Dębowcu
-
Folusz – kopalnia nafty i gazu ziemnego, stare urządzenia wydobywcze, osobliwość przyrodnicza „Diabli Kamień”, rezerwat „Kornuty”, wodospad koło Folusza zwany „Magurskim”
TRASA ROWEROWA 3 – szlak żółty
Krempna – Myscowa – Pańska Góra – Polany – Huta Polańska
DŁUGOŚĆ TRASY: 16,5 km
Drogi asfaltowe: 10,7 km (65 %)
Drogi szutrowe: 2,9 km (17,5 %)
Drogi leśne i polne: 2,9 km (17,5 %)
OPIS TRASY
Ścieżka prowadzi przez tereny zamieszkiwane przez Łemków, z wyjątkiem Huty Polańskiej, która była enklawą polską wśród łemkowskich wiosek. Trasa przeznaczona jest dla średnio zaawansowanych miłośników rowerów, z uwagi na długość oraz różnicę wzniesień. Na dwukilometrowym odcinku: Myscowa – Pańska Góra, trzeba wznieść się ok. 140 m początkowo drogą szutrową, następnie leśną. Jadąc z Polan wzniesienie wynosi 120 m na 2,4-kilometrowym odcinku. Na tych odcinkach po deszczach mogą wystąpić trudności z jazdą.
WARTO WIEDZIEĆ
Łemkowie – to górale karpaccy pochodzenia rusko-wołoskiego, którzy zamieszkiwali obie strony Karpat. Łemkowszczyzna rozdzielała tereny zamieszkane przez ludność polską i słowacką. W latach 30-tych XX w. było ok. 100-150 tys. Łemków, zamieszkujących 170 wsi. Leżały one w pasie o długości ok. 140 km, szerokim na 20-30 km. Na terenie powiatu jasielskiego pozostało wiele charakterystycznych elementów łemkowskich tj. liczne cerkwie i zabudowania. Zwyczaje i obrzędy trwale przeniknęły do kultury miejscowej ludności.
WARTO ZOBACZYĆ
-
Krempna – cerkiew z XVIIIw., chałupy łemkowskie, cmentarz z I wojny światowej, muzeum MPN z bogatą kolekcją okazów flory, fauny i eksponatów geologicznych
-
Myscowa – murowana cerkiew z 1795 roku, cmentarz parafialny z ładnymi nagrobkami kamiennymi
-
Polany – cerkiew p.w.św. Jana Złotoustego, łemkowskie „Chyże”
-
Huta Polańska – kościół, w którym nabożeństwa odbywają się tylko dwa razy w roku, stare zabudowania wiejskie
TRASA ROWEROWA 4 – szlak zielony
Krempna – Kołomyja – Huta Krempska – Krempna
DŁUGOŚĆ TRASY: 9,7 km
Drogi asfaltowe: 2,6 km (26,5%)
Drogi szutrowe: 7,1 km (73,5%)
OPIS TRASY
Jest to trasa dookoła góry Kotalnica. Trasa należy do łatwych, więc nie powinna nastręczać wielu trudności, choć trzeba wznieść się ponad 150 metrów w górę. Początkujący rowerzysta, bez kondycji, może być zmuszony do zejścia z roweru. Od skrętu z asfaltowej drogi prowadzącej do Żydowskiego, na drogę szutrową (Kołomyja) trasa szlaku prowadzi razem ze szlakiem konnym.
WARTO WIEDZIEĆ:
Magurski Park Narodowy – utworzony został 1 stycznia 1995r. Zajmuje powierzchnię 19 439 ha na terenie gmin: Dębowiec, Krempna, Osiek Jasielski, Nowy Żmigród, Dukla oraz Sękowej i Lipinkach w województwie małopolskim. Wokół MPN znajduje się otulina o powierzchni 22 697 ha. Podstawowym zadaniem Parku jest ochrona i zachowanie typowego dla Beskidu Niskiego fragmentu przyrody i krajobrazu z całą ich różnorodnością. Ścisłą ochroną objęto: Magurę Wątkowską, masyw Kamienia nad Krempną oraz masyw Żydowskiej Góry pod nazwą „Zimna Woda”. Pozostały teren podlega ochronie częściowej.
Siedziba dyrekcji MPN znajduje się w Krempnej, gdzie powstał ośrodek naukowo – dydaktyczny wraz z muzeum miejscowych okazów fauny i flory.
WARTO ZOBACZYĆ
-
Krempna – cerkiew z XVIII w., chałupy łemkowskie, cmentarz z I wojny światowej, muzeum MPN z bogatą kolekcją okazów flory, fauny i eksponatów geologicznych
-
Huta Krempska – zabytkowa kapliczka wybudowana przez pierwszych hutników, stare zabudowania wiejskie